Anorexia komt bij mannen minder vaak voor dan bij vrouwen en staat daarom in onze maatschappij onterecht bekend als een vrouwenziekte. Die stempel zorgt ervoor dat mannen anorexia minder snel herkennen en durven erkennen. Schaamte speelt een rol. Hoog tijd om dit stigma los te laten en de focus te leggen op doeltreffende hulp. Een eetstoornis kan iedereen overkomen. Zo kan je anorexia bij mannen herkennen (en dit kan je eraan doen).
Anorexia nervosa
Wat typeert anorexia bij mannen (en vrouwen)? Bij anorexia nervosa ben je op het extreme af obsessief bezig met je eten, gewicht en de vorm van je lichaam. Een eetstoornis gaat verder dan weinig of niet willen eten. Onderliggende problemen, zoals een trauma, angststoornis of depressie, kan deze manier van controle uit willen oefenen op je leven voeden. Je eet heel erg weinig om ervoor te zorgen dat je veel afvalt, maar ondanks dat je vermagert blijf je ontevreden over wat je in de spiegel ziet. Je bent nog steeds niet tevreden met je spiegelbeeld of het beeld dat je op een foto terugziet. Dit terwijl mensen met anorexia aan ondergewicht en zelfs aan ernstige ondervoeding kunnen leiden. Je gaat meer bewegen, minder eten en sociale situaties (met eten) vermijden. Dat er meer aan de hand is, wordt niet altijd even snel erkend door een persoon. Toch heb je aan vroege hulp juist extra baat om je eetstoornis te doorbreken.
Anorexia nervosa is Latijn voor ‘gebrek aan eetlust door een psychische oorzaak’. Die eetlust verdwijnt niet zomaar bij deze eetstoornis, maar wordt onderdrukt door de wens om af te vallen. Het kan veroorzaakt worden door een door de maatschappij geschetst ideaal lichaamsbeeld. We zien dat verschillende soorten onderliggende oorzaken (zie hieronder) een belangrijke rol spelen in het ontwikkelen en verergeren van de eetstoornis.
Anorexia bij mannen
Hoewel anorexia bij mannen en vrouwen voorkomt, zie je dat de manier waarop het zich uit en waardoor het veroorzaakt wordt verschillend kan zijn. In de kern ben je bij anorexia geobsedeerd door eten, afvallen, gewicht en je lichaamsvorm. Bij vrouwen speelt de wens om slank te zijn in eerste instantie een belangrijke rol, terwijl het ideale lichaamsbeeld voor mannen juist wat meer diversiteit kent. Denk aan slank zijn of juist heel gespierd en afgetraind. Die obsessie voor spiermassa wordt ook wel omgekeerde anorexia genoemd. Door die diversiteit in schoonheidsidealen wordt een eetprobleem minder snel herkend en gaan de alarmbellen minder snel in de omgeving af wanneer een eetpatroon de ongezonde kant op dreigt te gaan.
Waarom heerst er een taboe?
Er komt steeds meer aandacht voor emoties en mentale gezondheid, maar desondanks is de maatschappelijk en sociale druk voor veel mannen groot om altijd de sterke te moeten zijn. Emoties en gevoelens tonen zouden zwak zijn en worden minder vaak onderling besproken. Zoals veelvuldig op Instagram, TikTok en Snapchat te zien is, krijgt iemand met een super droog wasbord of V-line bij de heupen eerder een compliment, dan dat men zich zorgen maakt of de manier waarop die verkregen is, nog wel zo gezond is.
Wat kan anorexia bij mannen veroorzaken?
Iedereen die een eetstoornis ontwikkelt, heeft een ander verhaal. Er kunnen dan ook verschillende oorzaken bij anorexia aan de grondslag liggen waarom mannen of jongens het ontwikkelen. Denk aan een pestverleden. We zien het vaak als een samenloop van verschillende omstandigheden en factoren afkomstig uit:
- Aanleg
- Opvoeding
- Trauma’s
- Cultuur & (social) media
Wat zijn de symptomen van anorexia bij mannen?
Hoe kan je anorexia bij mannen herkennen? Extreem gewichtsverlies is een bekend anorexia symptoom, maar bij mannen is dit niet altijd even makkelijk te herkennen. De vorm van het mannelijk lichaam kan gewichtsverlies makkelijker verhullen dan bij een vrouw en wordt om eerdergenoemde redenen niet altijd met elkaar gelinkt.
Anorexia kenmerken van mannen
- Gewichtsverlies.
- Vaak naar de wc net na of tijdens een maaltijd.
- Hele sterke focus op sporten (lees hier meer over bigorexia); ook wanneer je een blessure hebt of het extreem weer is.
- Veel lagen kleding dragen.
- Honger ontkennen.
- Voeding en eetmomenten vermijden.
- Strikte dieetregels.
- Enorme focus op calorieën tellen en macro’s.
- Staat vaak op de weegschaal om het gewicht strikt in de gaat te houden.
- Vermijd sociale gelegenheden waar eten of alcohol geserveerd wordt. Je zegt een borrelmoment met vrienden liever af, zodat je je zelf niet hoeft te verantwoorden.
- Je ervaart stress en onrust wanneer je een workout mist.
- Tot het extreme bezig met bodybuilding en fysieke ontwikkeling van spieren.
- Spreek je vaak uit over hoe ongelukkig je bent met het gewicht of vorm van het lichaam.
- Je mijdt contact met familie en vrienden uit schaamte.
- Je ontwikkelt nieuwe rituelen omtrent eten, denk aan de strikte volgorde waarop je iets eet of je eten op een bepaalde manier opdienen.
- Waar je eerst veel energie had, krijg je moeite met werken, sporten, uitgaan en dingen ondernemen. Hierdoor kom je steeds minder buiten en vergroot de je kans op sociaal isolement.
Het effect van anorexia op het mannelijk lichaam
Door het weinige eten geef je je lichaam niet de voedingsmiddelen die het nodig heeft om nog goed te kunnen functioneren. Je bent als een auto op weinig benzine, het functioneren wordt enorm beïnvloedt wanneer je niet genoeg brandstof hebt. Anorexia kan meerdere effecten hebben op het lichaam.
- Zo kan anorexia bij mannen het volgende effect hebben op het lichaam:
- Je voelt je zwak en sloom
- Je hebt moeite om je te concentreren
- Je kan niet meer goed tegen koud
- Je krijgt last van problemen met de spijsvertering
- Duizeligheid en flauwvallen
- Moeite met slapen
- Wondjes helen minder of niet goed
- Verminderde immuniteit
- Je kan huid kan een gele tint krijgen
- Problemen aan je gebit
- Haaruitval
Lees hier meer over de gevolgen van anorexia.
Waarom is het belangrijk om hulp te zoeken?
Herken jij meerdere effecten of kenmerken? Anorexia is geen reden tot schaamte, wel tot zoeken naar hulp om te zorgen dat je fysieke en mentale gezondheid niet verergert. Je staat er niet alleen voor. Met de juiste hulp kan je loskomen uit je gedachtes en ongelukkige gevoel. Met goede begeleiding en therapie kan je deze eetstoornis doorbreken en weer een gezonde relatie met jezelf en eten opbouwen. Hoe vroeger je erbij bent, hoe beter.
Behandeling voor anorexia bij mannen
Herken jij jezelf of iemand in de kenmerken van anorexia bij mannen? Changes GGZ biedt hulp. Via ons traject op de dagbehandeling (waarbij je 1 (individueel) of 2-3 dagen (groep) per week naar onze locatie komt) of opname in de kliniek kan je weer grip op je leven krijgen. Anorexia kan met de juiste begeleiding onder controle worden gekregen. Lees hier meer over onze anorexia behandeling.
Wil je meer weten over anorexia bij mannen en hulp?
Meer weten over hoe Changes GGZ jou of iemand uit je omgeving kan helpen? Laat je contactgegevens achter, dan neemt een van onze collega’s zo snel mogelijk contact met je op. Liever iemand direct spreken? Bel naar 088 242 6437.