Veel eetstoornissen, hoewel zeker niet allemaal en ook niet in alle gevallen, leiden wanneer er niets aan gedaan wordt op een gegeven moment tot ondergewicht. Maar wanneer spreken we van ondergewicht? Hoe kun je bij anderen ondergewicht herkennen? En misschien wel de belangrijkste vraag: wanneer wordt ondergewicht gevaarlijk?
Wanneer heb je ondergewicht?
Om te bepalen of iemand ondergewicht, een gezond gewicht of overgewicht heeft, wordt doorgaans gebruik gemaakt van de body mass index (BMI). Deze internationale maatstaf geeft een indicatie van of jouw gewicht gezond is in verhouding tot je lengte. Er zijn online allerlei tools te vinden waarbij je je geslacht, leeftijd, lengte en gewicht moet invullen. Op basis van die gegevens wordt dan je BMI berekend. Je kunt ook zelf je BMI berekenen met behulp van de onderstaande formule:
BMI = Gewicht in kilogram / lengte in het kwadraat
Als je bijvoorbeeld 60 kilo weegt en 1.74 meter lang bent, dan bereken je eerst je lengte in het kwadraat (1.74 x 1.74 = 3.02) en vervolgens deel je je gewicht door die uitkomst. Dat komt neer op het volgende rekensommetje: 60 / 3.02 = 19.8 BMI
Zo’n cijfertje zegt natuurlijk niet zoveel tot je kijkt naar waar je valt op de BMI-schaal:
- BMI lager dan 18.5: Ondergewicht
- BMI tussen 18.5 en 24.9: Normaal (gezond)
- BMI tussen 25 en 29.9: Overgewicht
- BMI van 30 of hoger: Obesitas
Alleen naar je BMI kijken heeft echter wel wat beperkingen. Sporters, bijvoorbeeld, hebben vaak meer spiermassa. En omdat spieren zwaarder wegen dan vet, wordt hun BMI vaak hoger ingeschat dan het in werkelijkheid is.
Hoe kun je ondergewicht herkennen?
Je weet van jezelf waarschijnlijk wel of je een gezond gewicht hebt of niet. Maar wat als het om een ander gaat? Gewicht kan een gevoelig onderwerp zijn, zeker bij individuen met een eetstoornis en/of mentale problemen. Het is van essentieel belang dat iemand met ondergewicht professionele hulp zoekt. Helaas zal niet iedereen erkennen dat zijn of haar gedrag problematisch is.
Dan is het handig als je veelvoorkomende symptomen van ondergewicht herkennen kunt. Denk bijvoorbeeld aan:
- Plotseling en/of onverklaarbaar gewichtsverlies;
- Het dragen van wijde kleding en/of heel veel laagjes kleding;
- Niet in het bijzijn van anderen willen eten;
- Vermijden van sociale contacten en situaties;
- Vermoeide uitstraling;
- Geheimzinnig gedrag;
- Obsessief bezig zijn met eten.
Als je het vermoeden hebt dat iemand in je omgeving ondergewicht heeft, stimuleer hem of haar dan om hulp te zoeken.
Wanneer wordt ondergewicht gevaarlijk?
Hoewel slanke mensen veelal benijd worden door degenen die worstelen met afvallen, brengt ondergewicht ernstige risico’s met zich mee. Om te beginnen ontwikkelen mensen met ondergewicht vaak concentratieproblemen, depressie en angststoornissen. Bij kinderen en pubers kan ondergewicht de ontwikkeling ernstig belemmeren. Maar ook de lichamelijke eetstoornis gevolgen mogen niet onderschat worden. Ondergewicht leidt tot chronische vermoeidheid en een verzwakt immuunsysteem, waardoor je dus vatbaarder bent voor infecties en ziektes. Je wordt niet alleen sneller ziek, het duurt ook langer voor je weer beter bent. De consequenties van ondergewicht worden gevaarlijk wanneer je ondervoed raakt – met andere woorden, als je doordat je te weinig eet vitaminen en mineralen tekort komt. Dit kan weer leiden tot bloedarmoede, slecht genezende wonden, osteoporose (botontkalking/broze botten), een droge huid, dunner wordend of uitvallend haar, gebitsproblemen, het uitblijven van de menstruatie en vruchtbaarheidsproblemen. In extreme gevallen kan ondergewicht levensbedreigend worden en is gedwongen opname soms de enige oplossing.
Tot slot
Het gevaar van ondergewicht mag nooit onderschat worden. Het is soms lastig te achterhalen of iemand ondergewicht heeft, zeker bij mensen die hun gedrag zelf niet als problematisch beschouwen of mensen die hun ondergewicht verborgen proberen te houden voor hun omgeving. Tijdig ondergewicht herkennen kan veel problemen voorkomen – en soms zelfs levens redden.
Hulp nodig? Wij helpen je bij je eetstoornis. Laat hier je contactgegevens achter, dan neemt een van onze collega’s zo snel mogelijk contact met je op. Liever direct iemand spreken? Bel 088 242 6437 om jouw intake in te plannen (24/7 bereikbaar).