Wat is een trauma? Wanneer iemand een diep verontrustende of schokkende ervaring beleeft kan een psychologische en emotionele reactie hierop ontstaan, dit wordt ook wel trauma genoemd. Het overlijden van een dierbaren, meemaken van een verkeersongeluk, seksueel misbruik of oorlogssituaties vormen een aantal voorbeelden van ongewone of extreme kort of langdurende situaties die enorme impact kunnen maken op iemand. Als een gebeurtenis niet goed verwerkt wordt, kan trauma ontstaan. Hoe herken je trauma? Wat gebeurt er in je hersenen En hoe ga je ermee om? Lees hier meer over de kenmerken en behandelingen.Â
Wat is trauma?Â
Trauma is een psychologische en emotionele reactie op een schokkende ervaring of gebeurtenis. Traumatische ervaringen kunnen ontstaan door bijvoorbeeld fysieke of seksuele mishandeling, verwaarlozing, geweld, ongevallen, natuurrampen, medische procedures of oorlog. Het kan ook het gevolg zijn van een langdurende stressvolle situatie, zoals leven in armoede, het ervaren van discriminatie of omgaan met chronische ziekten.
Een trauma kan je zien als een ervaring of gebeurtenis die je niet goed hebt verwerkt. De situatie die je hebt meegemaakt heeft zo’n grote indruk op je gemaakt, dat je het lastig vindt deze te verwerken en plaatsen. Verwerken betekent dat je iets een plek geeft. Wanneer je dit niet lukt, ontstaat trauma. Je kunt last krijgen van posttraumatische stress klachten (PTSS) en lichamelijke reacties op de gebeurtenis. Dit kan angst, herbelevingen, nachtmerries of andere klachten veroorzaken. Â
Kenmerken en klachten van trauma
Trauma kan een significante en langdurige impact hebben op het emotionele, psychologische en fysieke welzijn van een persoon. Het kan leiden tot een scala aan symptomen en PTSS klachten.
Kenmerken en klachten van trauma zijn bijvoorbeeld:
- Angst
- Depressie
- Woede
- Prikkelbaarheid
- Dissociatie
- Hypervigilantie.
Trauma kan daarnaast ook lichamelijke klachten veroorzaken, zoals:
- Hoofdpijn
- Maagklachten
- Chronische pijn
Hoe ontstaat trauma? Â
Om uit te leggen hoe trauma en PTSS ontstaat, duiken we eerst in de werking van je hersenen. Wat gebeurt er bij een trauma precies in je brein? Waarom kan je de ene gebeurtenis verwerken en een plekje geven en de ander juist niet? Een traumatische ervaring kan ervoor zorgen dat het zenuwstelsel in het vervolg reageert op triggers die je hebt gekoppeld aan stressvolle situatie(s). Vaak gebeurt dit automatisch en onbewust, het is een overlevingsreactie van het brein. Â
Wat gebeurt er in je hersenen?
Je brein is voorzien van een slim systeem dat onthoudt wanneer iets je angstig of emotioneel maakt. Wanneer iets je aan een nare ervaring herinnert, zal je lichaam een signaal afgeven. Het wil je vertellen dat er gevaar dreigt. Deze emotionele stressreactie helpt je in het vervolg eerder gevaren te signaleren en gevaarlijke situaties vermijden. Dit komt voort uit ons oerinstinct, voor onze voorouders vergrootte dit namelijk hun kans op overleven. Â
In de praktijk kunnen mensen met een trauma bij triggers last van herbelevingen en angstige herinneringen krijgen die weer boven komen drijven of ontstaan er lichamelijke reacties. Het lichaam wil vertellen dat er weer gevaar dreigt, terwijl dit in de praktijk niet zo is.
Wat is posttraumatische stressstoornis (PTSS)?
Na blootstelling aan een traumatische gebeurtenis kan een posttraumatische stressstoornis ontstaan, dit wordt ook wel PTSS genoemd. De psychische aandoening kan klachten veroorzaken, zoals:
- Vermijden van gevoelens, activiteiten of gespreksonderwerpen
- Herbelevingen, zoals nare herinneringen of nachtmerries
- Spanning dat zich uit in bijvoorbeeld lichamelijke reacties, slecht slapen, concentratieverlies of je gefrustreerd of somber voelen)
Hulp bij het verwerken van trauma
Een trauma kan flink wat invloed uitoefenen op het functioneren, maar het dagelijkse leven hoeft er niet onder te lijden. Hoe raak je een trauma kwijt? Sommige mensen hebben hulp nodig bij het verwerken van situaties. Intensieve therapie met o.a. EMDR kan je helpen beter om te leren gaan met trauma en leert je emoties te reguleren, zodat het geen negatieve invloed meer uitoefent op je functioneren.
Changes GGZ biedt op de dagbehandeling locatie in Breda naast deeltijdbehandelingen voor verslaving of eetstoornis ook een gespecialiseerde traumabehandeling van 16 weken aan. Deze behandeling vindt in deeltijd plaats en bestaat o.a. uit groepstherapie en individuele EMDR-sessies, waarmee de cliënt weer in contact komt met zichzelf en zichzelf beter leert reguleren. We pakken o.a. negatieve cognities en gedachten van onveiligheid aan, ontwikkelen coping-mechanismen om intrusieve gedachten te beheersen en richten ons op lichamelijke reacties, emotieregulatie en het weer leren opbouwen van gezonde relaties.
Heb je hulp nodig? Lees meer over onze traumabehandeling in ons behandelaanbod of laat hieronder je contactgegevens en vraag achter. We helpen je graag verder.