Top 10 verslavende middelen 

Wat zijn de meest verslavende drugs?

Hoe snel een drug verslavend is, is afhankelijk van een aantal eigenschappen. In 2009 werd een grootschalig onderzoek gestart door Nederlandse experts in samenwerking met het RIVM en deze top 10 verslavende middelen opgesteld. De eigenschappen van een middel, de manier waarop het toegediend wordt en in welke mate het gebruikt wordt, spelen een rol. Een drug roken of spuiten leidt bijvoorbeeld sneller tot een drugsverslaving dan een middel slikken of snuiven. Op basis van de resultaten van dit onderzoek werd onderstaande lijst met meest verslavende drugs samengesteld.

Verslavende middelen top 10

1. Heroïne

Heroïne staat met stip op 1 wat betreft meest verslavende drugs (wereldwijd). Heroïne is een opiaat en gemaakt van morfine. Zijn eigenschap om snel de hersenen te bereiken, een euforisch gevoel te veroorzaken en het beloningssysteem van je hersenen te activeren, zorgt ervoor dat je als gebruiker snel afhankelijk van het middel wordt. Doordat je hersenen zo geactiveerd worden, wordt het voor de gebruiker steeds lastiger om zelf een goed gevoel te creëren. Je hebt steeds meer en meer nodig om positieve emoties te ervaren. Zelf afkicken van het middel is dan ook een flinke uitdaging, gezien heroïnegebruikers al snel ontwenningsverschijnselen krijgen zodra ze stoppen met drugs. Deskundige begeleiding van een detox en afkickkliniek wordt sterk geadviseerd om je herstel te starten.

2. Crack

Crack, ook wel basecoke genoemd, is de meest pure vorm van cocaïne. De geel/witte of doorzichtige brokken worden vaak gerookt uit een pijp of verwarmd en ingeademd. Inhaleren van deze drug activeert het beloningssysteem van de hersenen, waardoor het je bij gebruik heel blij en energiek maakt. Roken zorgt voor een snellere kick dan snuiven. De kick treedt snel in en is ook weer rap voorbij, met een kater en depressieve gevoelens als tot gevolg. Om in de roes te blijven wordt deze drug dan ook vaak achter elkaar gebruikt. Het effect van de drug zorgt ervoor dat het niet ongewoon is dat iemand na zijn eerste aanraking hiermee al verslaafd raakt.

3. Tabak/nicotine

Op plek drie in deze top 10 verslavende middelen staat een middel dat door heel wat mensen wordt gebruikt en legaal is: tabak en nicotine. Hoewel de kick niet te vergelijken is met andere verdovende middelen uit deze lijst, is de mate van afhankelijkheid die optreedt groot. Wist je dat 85% van de rokers die probeert te stoppen – vaak al binnen een week – weer zwichten voor een sigaret? Dat maakt nicotine een lastig middel om vanaf te komen. Het komt doordat het beloningssysteem wordt geactiveerd zodra je het rookt. Zodra je een sigaret opsteekt, schiet je dopaminegehalte omhoog. Je voelt je lekker, voelt je minder moe en hebt minder tot geen honger. Dat komt mede doordat nicotine bepaalde stoffen in de hersenen imiteert en activeert (acetylcholine, adrenaline, vasopressine en serotine).

4. Methamfetamine

Methamfetamine kan je ook kennen als crystal meth, ice, tik, tina of yaba. De kristallen of poeder imiteren twee belangrijke chemicaliën in de hersenen die alertheid en adrenaline een flinke boost geven. De dopamine en norephinephrine die vrijkomen zorgen ervoor dat gebruikers zich zelfverzekerd en energiek voelen. Het effect duurt vrij lang. Bij het slikken van de drug kan het effect acht tot twaalf uur worden gevoeld, bij spuiten enkele uren. Maar ook na die periode werkt de drug nog door. Zo kan het ervoor zorgen dat iemand lastig kan slapen of zich over het algemeen onrustig voelt.

5. Cocaïne

Cocaïne – ook wel coke of sos genoemd – kan worden gerookt of gesnoven. Het roken van coke (crack genoemd) is de snelste manier om het in de bloedbaan te krijgen en het effect te merken. Toch is het snuiven van de witte poeder populair. De effecten ervan kenmerken zich door het opgewekte, energieke gevoel dat iemand krijgt. Ook kan hij/zij meer zelfvertrouwen krijgen en sneller denken en praten. Anderzijds raken veel gebruikers opgefokt, onrustig of agressief. Het effect blijft ongeveer een half uur merkbaar.

6. Alcohol

Alcohol is samen met tabak een onderschat middel in deze top 10 verslavende middelen. Met name hoe het in de maatschappij breed geaccepteerd is om (veel) te drinken, wordt een alcoholverslaving lang niet altijd erkend. Het drinken van alcohol heeft een verdovende werking op de hersenen. Het heeft effect op dopamine en endorfine, waardoor het beloningscentrum van de hersenen en gelukkige gevoelens worden geactiveerd. Het beïnvloedt de werking van je hersenen en heeft invloed op je emoties en waarneming.

7. Amfetamine (speed)

Amfetamine – ook wel bekend als speed, pep, snelle of belly – is een poeder of pil die zo’n vier tot acht uur werkt. Het maakt stoffen in de hersenen aan waardoor je je energieker en zelfverzekerder voelt en concentratie sterker wordt. Je hebt minder dorst en honger, kunt last krijgen van kramp in je spieren en kaken, gekke jeuk, hartkloppingen en oververhit raken. Speed staat bekend als partydrug. Methamfetamine (bovenin deze lijst met verslavende middelen) is een type amfetamine met en krachtiger effect). Daarnaast wordt dexamfetamine (Ritalin, Adderall) voorgeschreven voor mensen met ADHD.

8. Benzo’s

Waar veel van de middelen uit deze lijst met verslavende middelen je energieker maakt, zorgen benzo’s juist voor een slaperig en suf effect. Ze worden door de dokter verstrekt bij psychische klachten. Ook worden ze gebruikt (niet op recept) om te ontspannen en beter te kunnen slapen. Er zijn heel veel verschillende soorten benzodiazepines, waarbij de werking onderling verschilt. De een remt angst, de ander bevordert slaap. De werking van benzo’s is lang, je voelt je voor lange tijd suffig en wazig. Bekende benzo’s zijn bijvoorbeeld temazepam, lorazepam, oxazepam, valium en Xanax).

9. GHB

GHB wordt veel gebruikt op feesten en festivals en staat bekend als party drug die onrechtmatig in drankjes wordt gemikt. Het bekendste effect is dat je losser wordt en een ontspannen gevoel krijgt. Je angsten en remmingen kunnen afnemen en je kan meer zin in seks hebben. Je kunt al gauw te veel van deze drug nemen, waardoor je slap, slaperig of buiten bewustzijn kan raken. De doorzichtige vloeistof smaakt wat zoutig en werkt één tot drie uur.

10. Cannabis

Hoewel het in deze top 10 verslavende middelen de hekkensluiter is, is cannabis na alcohol en tabak de meest gebruikte drug in ons land (Trimbos). Zo’n 25% van de volwassenen heeft ooit hasj of wiet gebruikt. Wiet en hasj wordt vaak gemengd met tabak tot een joint of stickie. Ook wordt cannabis puur gerookt, verdampt of verwerkt in voedsel als een spacecake of thee. Eten heeft invloed op het effect en de duur van de werking. THC is de werkzame stof in cannabis waar je high of stoned van wordt. De effecten ervan variëren. Het zorgt voor vrolijkheid, een mate van zorgeloosheid en ontspanning. Je fantasie en waarneming kunnen geprikkeld worden en muziek of kleuren kunnen intenser en mooier worden ervaren. Bij hoge dosis kan je in een trip raken of in jezelf keren. Hoewel de (soft)drug minder verslavend is dan bovenstaande middelen, kan een verslaving er wel degelijk insluipen door het gevoel wat THC veroorzaakt.

Wat staat er verder nog op de lijst met meest verslavende drugs?

Aansluitend op deze lijst met meest verslavende drugs volgen ketamine, MDMA (XTC), KHAT, LSD en Paddo’s.

Drugsgebruik is niet zonder risico dankzij de effecten die ze hebben op je lichaam. Waar één pilletje erg onschuldig lijkt, kan herhaaldelijk gebruik je ongemerkt steeds afhankelijker maken. Om beter te begrijpen wat een verslaving is en wat het met je hersenen doet, kan je dit artikel lezen: Waarom is verslaving een ziekte?

Bronnen:

• RIVM rapport: Ranking van drugs (2009)
• Onderzoek Development of a rational scale to assess the harm of drugs of potential misuse, Nutt, King, Saulsbury & Blakemore (2007)

Hulp nodig? Wij helpen met jouw verslaving. Laat hier je contactgegevens achter, dan neemt een van onze collega’s zo snel mogelijk contact met je op om je situatie en behandelopties door te spreken. Liever direct iemand spreken? Bel 088 242 6437 om jouw intake in te plannen (24/7 bereikbaar).